Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Leczenie przyczynowe COVID-19 – teraźniejszość i przyszłość
Chociaż czynnik etiologiczny COVID-19 został poznany i opisany to nadal nie dysponujemy w pełni skutecznym lekiem o działaniu przyczynowym. Należy także pamiętać, że leczenie choroby jest złożone ponieważ eliminacja lub samoograniczenie czynnika etiologicznego nie jest wystarczające do uzyskania pełnego wyzdrowienia, co wynika z faktu, że przebieg choroby i jej następstwa wynikają z nieadekwatnej odpowiedzi układu odpornościowego.
Od samego początku zidentyfikowania choroby COVID-19 trwają prace i są publikowane wyniki kolejnych badań nad skutecznością i bezpieczeństwem substancji o potencjalnym działaniu przeciwwirusowym. Jednym z pierwszych leków w terapii wspomagającej infekcji wywołanej przez SARS-CoV2 zarejestrowanych przez Amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA), a następnie także Europejską Agencję Leków (EMA) była chlorochina, stosowana od wielu lat w innych schorzeniach (np. malarii, toczniu układowym czy reumatoidalnym zapaleniu stawów). Na podstawie kolejnych obserwacji i doniesień okazało się jednak że nie ma podstaw do jej rutynowego stosowania, a potencjalne działania niepożądane mogą przewyższać korzyści.
Od wiosny 2020 r. ukazało się wiele badań nad różnymi związkami, które mogą być potencjalnie przydatne w leczeniu COVID-19. W prezentacji są zawarte na bieżąco aktualizowane, opracowane przez panel ekspertów działających przy Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) wytyczne farmakoterapii COVID-19 (ostatnia wersja z dnia 13 lipca 2021 r.). W rekomendacjach uwzględniono leki przeciwwirusowe, przeciwzapalne, hamujące krzepnięcie i antybiotyki. Każdy z wymienionych w raporcie laków ma jasno sformułowane zalecenie dotyczące podstaw lub ich braku do zastosowania.
Warto także zwrócić uwagę na Radar Publikacji Naukowych AOTMiT czyli codziennie uaktualniane narzędzie do śledzenia bieżącej literatury umożliwiającej odnalezienie terapii z podziałem na etapy wprowadzania cząsteczki (fazy badań klinicznych), także np. w zależności od stopnia ciężkości choroby dostępne w linku AOTMiT-Radar-COVID19