dr n. społ. Antonina Doroszewska
Studium Komunikacji Medycznej
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Ruchy antyszczepionkowe – jak rozmawiać z pacjentem?
Wydawać by się mogło, że nikogo nie trzeba przekonywać, że szczepienia to wielkie osiągnięcie medycyny, krok milowy, który ma niebagatelne znaczenie dla zdrowia jednostki i społeczeństwa. A jednak każdego dnia w mediach, w zasłyszanych na ulicy czy w sklepie komentarzach, czasem nawet podczas rozmowy z bliskim znajomym słyszymy krytyczne uwagi o szczepieniach lub twarde deklaracje o nieszczepieniu siebie czy dziecka. Argumenty, że dzięki szczepieniom nie chorujemy na niektóre ciężkie choroby, ograniczamy ryzyko powikłań, a nawet śmierci spowodowanej tymi chorobami nie wszystkich przekonują. Ostatnie miesiące wzmogły dyskusje o szczepieniach. Szczepienia przeciwko COVID-19 budzą liczne kontrowersje, są szeroko dyskutowane, gdyż wiążą się nie z chorobą, która występowała dawno i nikt nie zna osób nią dotkniętych, a z problemem, który w ostatnich kilkunastu miesiącach wpłynął na życie niemal wszystkich. Prawie każdy zna kogoś, kto chorował na COVID, część z tych osób trafiła do szpitala, umarła, do dziś boryka się z powikłaniami. Jeśli nie poprzez doświadczenie choroby własne lub najbliższych, to wirus Sars-Cov-2, być może w nieodwracalny sposób, zmienił codzienne życie milionów, a nawet miliardów ludzi – pracę, naukę, sposób spędzania wolnego czasu. Rozprzestrzenianiu się wirusa towarzyszy szereg teorii i podejrzeń. To również podsyca wątpliwości dotyczące szczepionek.
Szczepienia i postawy społeczne wobec nich to wielkie wyzwanie zdrowia publicznego. To także zadanie personelu medycznego, który nie tylko angażuje się w liczne kampanie edukacyjne, mające na celu przekonanie do szczepień, ale także każdego dnia rozmawia z pacjentami. Bezpośrednia rozmowa może przyczynić się do decyzji pacjenta o szczepieniu. Każdego dnia w gabinetach lekarskich takich rozmów odbywa się tysiące i jeśli choć część z nich przyczyni się do tego, że pacjent zapisze się na szczepienie, w skali kraju to będzie duża zmiana. W wystąpieniu skupię się na komunikacji w codziennej praktyce medycznej i jej znaczeniu dla promowania szczepień.
Jak społeczna atmosfera wokół szczepień wpływa na rozmowy z pacjentami? Jakie kompetencje komunikacyjne przydają się lekarzowi podczas rozmowy o szczepieniach? Kiedy rozmawiać z pacjentem o szczepieniach? Jak o nich rozmawiać? Co zrobić, gdy pacjent otwarcie deklaruje, że szczepić się nie zamierza i podaje mnóstwo argumentów, które według niego dowodzą ich szkodliwości bądź spiskowi, który ma na celu przejęcie kontroli nad ludźmi. Czy można przekonać nieprzekonanych? To pytania, na które będę szukać odpowiedzi podczas wystąpienia.